Mesut Çeki’ye göre, kuryelik aslında tek bir meslek değil, farklı türleri olan bir iş dalıdır. Medyada bahsedilen kuryelik, kendi şahıs şirketini kurarak, platform şirketleriyle sözleşme imzalayan “esnaf kuryelik” türüdür.
Bu kuryeler, bağımsız çalıştıkları belirtilerek cazip gösterilse de, tüm giderleri kendi cebinden karşılamak zorundadır. Motosiklet, ekipman, benzin, Bağkur gibi masraflar, kuryenin üzerine yüklenir. Ayrıca, kuryeler, işçi haklarından yoksundur ve sabit bir maaş garantisi yoktur. Kazançları, teslim ettikleri paket sayısına göre değişir.
RİSKLİ ÇALIŞMA KOŞULLARINA DEĞİNDİ
Milli Gazete’de yer alan habere göre, Kuryelerin çalışma süreleri, 12-14 saatten uzun olabilmektedir. İş Kanunu’na göre haftalık çalışma süresi 45 saatle sınırlıyken, “esnaf kuryeler” haftada 72 saatten fazla çalışmak zorunda kalmaktadır. Bu durum, onların fiziksel ve mental olarak yıpranmasına neden olur. Ayrıca, çalışma koşulları nedeniyle sık sık kazalar yaşanmakta ve uzun süreli stres, meslek hastalıklarına yol açmaktadır.
GERÇEKLER GİZLENİYOR
Medya ve sosyal medya fenomenleri, kuryelik mesleğini genellikle kazançlı ve çekici bir alternatif olarak sunmaktadır. Ancak, bu reklamlar, kuryelerin brüt kazançlarını şişirerek gerçek kazançları gizlemektedir.
‘ASGARİ ÜCRETİN BİRAZ ÜSTÜNDE BİR GELİR’
Kuryeler, yüksek giderleri çıktıktan sonra, asgari ücretin biraz üzerinde bir gelir elde edebilmektedirler. Çeki, bu tür haberlerin, geçim sıkıntısı çeken kişileri yanlış yönlendirdiğini ve kazançlarla ilgili gerçekleri göz ardı ettiğini vurgulamaktadır.
‘KURYELER, 100 BİN TL KAZANMIYOR’
Kuryeler, geçinebilecek bir maaş elde edebilmek için günde 12-14 saat çalışmak zorunda kalmaktadır. Giderleri çıktıktan sonra, ellerine geçen para, asgari ücretin çok biraz üstü bir miktar olmaktadır. Çeki, bu durumu, kuryelerin karşılaştığı büyük zorlukları gözler önüne sererek “Kuryeler ne 100, ne 120 ne de 150 bin TL kazanıyorlar” sözleriyle ifade etmektedir.
Birçok kurye, kazandıkları paranın büyük kısmını giderlere harcamaktadır. Sağlıkları da, yoğun çalışma koşulları ve kaza riski nedeniyle tehlikeye girmektedir. Bir kurye, motosikletinin sepetine yazdığı “Herkes kazandığımız parayı konuşuyor ama kaybedilen gençliğimizi soran yok” notuyla, bu mesleğin getirdiği bedelleri acı bir şekilde özetlemiştir.
Kuryeler, işsizlik ve hayat pahalılığı nedeniyle bu mesleği seçmek zorunda kalmaktadır.
Kuryelik, görünüşte cazip bir iş olarak sunulsa da, gerçekte büyük zorluklarla dolu ve çoğu zaman düşük kazançlarla karşılaşılmaktadır.
