“`html
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “Gazze’deki soykırımın doruk noktasına ulaşmasıyla birlikte, uluslararası arenada İsrail’i destekleyen bazı ülkeler bile, kendilerini bu durumdan uzak tutmayı tercih ettiler. Soykırımcı İsrail ile yan yana durmak, günümüzde kimseye prestij kazandırmıyor.” açıklamasında bulundu. Fidan ayrıca, İstanbul’da düzenlenen barış görüşmelerinin üçüncü turu için Rusya’nın masaya oturmaya hazır olduğunu belirtirken, Ukrayna’nın cevap vermesini beklediklerini ifade etti.
Bakan Fidan, 6-7 Temmuz’da Rio de Janeiro’da gerçekleşen 17. BRICS Zirvesi’nden sonra gündeme dair bazı değerlendirmelerde bulundu.
Pençe-Kilit Harekatı’nda metan gazına maruz kalarak şehit olan 12 askere Allah’tan rahmet dileyen Fidan, “Kahramanlarımızın ruhu şad olsun, onların bize emanet ettiği vatanı en iyi şekilde savunmaya devam edeceğiz.” dedi.
“Uluslararası topluma yönelik tecrübelerimiz değerli”
Fidan, BRICS Zirvesi’ne Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ı temsil etmek üzere katıldığını hatırlatarak, Türkiye’nin BRICS’e davet edilen ülkeler arasında yer aldığını vurguladı.
“Türkiye’nin uluslararası duruşu, pek çok platformda sözünün geçerliliğini artırıyor. Bizim deneyimlerimizden yararlanmak isteyen bir uluslararası toplum mevcut.” Fidan, Brezilya'nın öncülüğünde düzenlenen zirveyle ilgili verimli geçtiğini belirtti.
Fidan, Zirve gündeminde yer alan konulara da değinerek, “Uluslararası sistemdeki hataların giderilmesi ve reform çabaları, ele alınan en önemli başlıklardan biriydi.” ifadelerini kullandı.
“İsrail’i destekleyenlerin sayısı oldukça az”
BRICS’te yayımlanan bildiride, İsrail’e yönelik saldırılar ve eleştirilerin dikkat çekmesiyle ilgili soruya Fidan, şu şekilde yanıt verdi:
“Gazze’de gerçekleşen soykırımın arttığı dönemde, uluslararası arenada İsrail’i destekleyen bazı aktörler bile, kendilerini bu durumdan uzak tutmayı tercih etti. Çünkü soykırımcı İsrail ile yan yana durmak, kimse için olumlu değildir.”
“Ancak şu anda İsrail’i destekleyen ülkelerin sayısı neredeyse bir elin parmakları kadar. Bu kapsamda, bu politikalara karşı çıkmayan ABD’nin yanı sıra, uluslararası toplumun neredeyse tamamının, Gazze’deki olayları kınadığı ve iki devletli çözümü desteklediği bir ortamda, hala somut bir çıktının olmaması ‘arıza’ olarak adlandırdığımız konunun, düzeltmeye ihtiyaç duyduğunu gösteriyor.”
Fidan, bu konuda ciddi tespit ve çalışmalar yapıldığını vurgularken, mevcut ateşkes görüşmelerinin taraflar arasında sürdüğünü dile getirdi.
“Hamas teklifi konusunda iletişimlerimizi sürdürdük, Cumhurbaşkanımızın önerilerini de aktardık.” diyen Fidan, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Her zaman, ateşkesin sağlanması, barışın tesis edilmesi ve insani yardımların bir an önce başlaması için çaba gösteriyoruz. İsrail’in mevcut durumu, savaş ve soykırım halini almış olsa da, diplomatik yollarla çözüm bulma konusundaki kararlılığımızı sürdüreceğiz.”
“Ateşkes ve insani yardımlar hayata geçirilmelidir”
Fidan, arabulucu ülkelerin ise duruma daha iyimser bir yaklaşım sergilediklerini belirterek, sabah saatlerinde Katar Başbakanı ile yaptığı görüşmeyi de aktardı.
Fidan, taraflar arasındaki müzakerelerin Doha’da sürdüğünü ifade ederek, “Günlük geri bildirimler alıyoruz ve birkaç gün içinde daha net sonuçlar elde edileceğini görüyoruz.” şeklinde konuştu.
“Ümidimiz, ateşkesin en kısa sürede sağlanması, insani yardımların başlamasıdır, bu soykırım durmalıdır.” dedi.
“Müzakere sürecinde belirsizlikler bulunmaktadır”
Zirve sırasında, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile yaptığı görüşmeyi hatırlatan Fidan, İran-İsrail arasındaki ateşkese dair, “Üç gün önce Cumhurbaşkanımızla birlikte Hankendi’ndeydim, orada da Sayın Erakçi ile buluştuk.” yanıtını verdi.
Fidan, Hankendi’ndeki müzakereler hakkında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı bilgilendirdiğini aktarırken, zirve dahilinde Erakçi ile bir araya gelerek ateşkesin son durumu ve önümüzdeki sürecin nasıl ilerleyeceği konusunda görüş alışverişinde bulunduklarını söyledi.
“Şu anda ateşkesin geçerliliği sürüyor ve tarafların bu duruma uyduğu gözlemleniyor. Ancak nükleer müzakerelerin yeniden başlaması konusunda bir belirsizlik mevcut.” diyen Fidan, birkaç gün önce ABD Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile yaptığı görüşmede bu konunun gündeme geldiğinin altını çizdi.
Bu konuda ortaya konulan farklı görüşlere de dikkat çeken Fidan, İran tarafının bazı kabul edilebilir önerileri bulunduğunu belirterek, “Umarım, müzakere yoluyla diplomatik bir çözüm elde edilir ve savaş daha fazla yayılmaz.” dedi.
“İstanbul Barış Müzakereleri, önemli sonuçlar doğurdu”
İstanbul Barış Müzakereleri’nin olası üçüncü tur görüşmeleri hakkında bilgi veren Fidan, İstanbul’un daha önce iki tur düzenlendiğini hatırlattı.
Fidan, “Bu müzakereler, dört yıllık çatışmada daha önce ulaşılamayan sonuçlar sundu. Özellikle, çok sayıda savaş esirinin değişiminde ve naaşların karşılıklı olarak verilmesinde önemli başarılar sağladı.” şeklinde konuştu ve arabuluculuk diplomasisinin faydalı sonuçlara yol açabileceğini vurguladı.
Her iki tarafın da bu müzakerelerden memnuniyet duyduğunu ifade eden Fidan, “Kalıcı ya da geçici ateşkesin nasıl sağlanacağı konusu müzakere ediliyor, liderler zirvesiyle mi yoksa mevcut müzakere heyetleri ile mi hayata geçirileceği üzerine tartışmalar devam ediyor.” dedi.
Bakan Fidan, tarafların farklı görüşlere sahip olduğunu dile getirerek, “Onlara önerimiz, müzakere masasına oturmaya devam etmeleri yönünde. Farklı başlangıç noktaları ile yaratıcı çözümler bulunabilir.” sözleriyle durumu özetledi.
Liderler Zirvesi gerçekleşecek mi?
Olası liderler zirvesi hakkında konuşan Fidan, “Sayın (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’in de aralarında bulunduğu birçok liderin görüşmekte bir sakınca görmediğini gözlemlüyoruz. Sayın Trump, Putin, (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenski ve Cumhurbaşkanımızın bir araya gelmesi konusunda bir engel bulunmuyor.” şeklinde görüş belirtti.
Fidan, Rus tarafının görüşmeler öncesi belirli şartlar oluşturma düşüncesinde olduğuna dikkat çekerek, bu konuda müzakere heyetinin daha fazla çalışarak sonuç elde etmesi gerektiğini vurguladı.
“Rusya, üçüncü tur görüşmelere katılmaya hazır olduklarını ifade ettiler. Şimdi Ukrayna’nın cevabını bekliyoruz. Onlarla da iletişimimiz devam ediyor.” dedi ve diplomasi trafiğinin hız kesmeden süreceğine işaret etti.
Fidan, BRICS gibi uluslararası platformların ikili ilişkiler için büyük fırsatlar sunduğunu ifade etti. (AA)
“`
